Utrwalamy głoskę "sz"
Pamiętamy o prawidłowym ułożeniu artykulatorów - podczas wymowy głoski „sz” czubek języka unosi się do wałka dziąsłowego, gdzie tworzy się szczelina, zęby są zbliżone, wargi zaokrąglone, lekko wysunięte do przodu.
Zbliżone do siebie siekacze oraz wysunięte do przodu wargi wzmacniają szmer, który powstaje przy przeciskaniu się powietrza przez szczelinę.
- Zabawa <Co szumi?> - mama/tata wypowiada zdania, a dziecko wybrzmiewa głoskę „sz”
Szumi morze - szszsz...
Szumi wiatr - szszsz...
Szumi woda - szszsz...
Szumi las - szszsz...
Szumią drzewa - szszsz...
Szumią liście - szszsz...
Szumię ja - szszsz...
Szumisz ty - szszsz...
Szumi mama - szszsz...
Szumi tata - szszsz
Szumi miś - szszsz...
- Zabawa <Mówimy razem> - dziecko wybrzmiewa głoskę „sz”, a mama/tata wypowiada pozostałą część wyrazu:
Na początku wyrazu:
sz - minka, sz - mata, sz - pak,
sz - pilka, sz - pital, sz - patułka,
sz - katułka, sz - pulka, sz - koła,
sz - kielet, sz - kiełko, sz - klanka,
sz - tuka, sz - kło, sz - kodnik,
sz - lak, sz - loch, sz - ron,
sz - mer, sz - nur, sz - nurek,
sz - nurówka, sz - para, sz - paragi,
sz - protki, sz - klarnia, sz - klany
Na końcu wyrazu:
tu - sz, ko - sz, kalo - sz,
my - sz, afi - sz, fini - sz,
gula - sz, tu - sz, klo - sz,
- Zabawa <Mały - duży> - mama/tata wypowiada zdania, a dziecko wybrzmiewa głoskę „sz”:
Mały Tomek, duży Toma - sz.
Mały Miłek, duży Miło - sz.
Mały Darek, duży Dariu - sz.
Mały Tymek, duży Tymoteu - sz.
Mały Arek, duży Arkadiu - sz.
Mały Mati, duży Mateu - sz.
Mały Irek, duży Ireneu - sz.
Mały Tadzio, duży Tadeu - sz.
Zabawę można połączyć z ruchem:
- przy słowach mały - przysiad, opuszczanie rąk,
- przy słowach duży - stanie na palcach, unoszenie rąk do góry :)
- Zabawa <Szumi morze> :
Dziecko mówiąc głoskę „sz” może kreślić linie faliste kredką, mazakiem, farbami, palcem na tacy z kaszą, itp.
- Zabawa <Jedzie pociąg>
Dziecko naśladuje rękami kręcące się koła, kreśli linie proste (tory) różnej długości i wypowiada sylaby „szu, szu, szu” (pociąg jedzie do przodu), „usz, usz, usz” (do tyłu).
- Zabawa < Szymek >
Szedł po drodze Szymek
do szkoły się uczyć
i tak wciąż powtarzał:
szu - szu, szo - szo, sza - sza,
szy - szy, sze - sze.
Taki mały Szymek,
co uczyć się chciał.
Szymek może powtarzać różne sylaby, w których „sz” jest na początku, w środku lub na końcu sylaby, np.sza - asza - asz. Dzieciom łatwiej jest powtarzać ćwiczoną głoskę, gdy jest ona połączona ze spółgłoską, np. szfa, szcha, szka, szla, szła, szma, szna, szpa, szta.
Codziennie można powtarzać inną sylabę, w różnych kombinacjach, np. sza - asz, sza - asza, szpa - aszpa, szlo - oszlo...
Powtarzanie sylab można połączyć z wykonywaniem ruchów naprzemiennych, np.
- dotykać na zmianę prawą ręką do lewego, a lewą do prawego kolana, ramienia, pięty, ucha, łokciem kolana
- dotykać kolejno palcem jednej ręki do palców drugiej ręki. (jedno dotknięcie na jedną sylabę)
- klaskać na przemian w dłonie (siedząc naprzeciw mamy, taty).
Ćwiczenia te nie tylko poprawią koordynację ruchową, ale sprawią, że dziecko chętniej będzie powtarzać sylaby.
PAMIĘTAJMY - prawidłową wymowę pomogą utrwalić wielokrotne powtórzenia. Lepiej ćwiczyć krótko, a częściej uwzględniając możliwości dziecka, aby się nie zniechęciło.
Miłego „SZUSZOWANIA” :)
Literatura:
- Michalak - Widera, K. Węsierska, Szumiące wierszyki UNIKAT-2, Katowice
- Morkowska, K. Żmuda - Trzebiatowska, Szedł żuczek do szkoły się uczyć, WSiP, Warszawa2000
- Sachajska, Uczymy się poprawnej wymowy, WsiP, Warszawa 1987